Aragón en cheneral, y mui espezialmén as nuestras comarcas, amaga un buen numero de chazimientos arqueolochicos. Buena parte d’els son enronaus porque dende Patrimonio s’obligó a cubrir as restas pa la suya millor conservazión y evitar o espolío.

Por lo que fa a intervenzions en iste tipo de patrimonio, se tiene previsto autuar en a millora d’as cubiertas d’a Loma d’o Regano d’Urrea de Gaén y en a villa romana d’a Malena en Azuara. Amás, tamién se tiene previsto intervenir en os chazimientos d’Aratis en Aranda de Moncayo (Zaragoza), Labitolosa en la Puebla de Castro (Uesca) y Botorrita (Zaragoza), atendendo, en toz os casos, a criterios d’urchenzia en a salvaguarda y dinnificazión d’elementos notables d’o Patrimonio aragonés.

Istas inversions en chazimientos arqueolochicos no plegan a tres millons d’euros. Somos consziens d’as carenzias y trataremos de presentar propuestas que faigan posible incrementar istas partidas ta que dende a Direuzión Cheneral de Patrimonio Cultural se puedan millorar y amplar as intervenzions en chazimientos. O Fite tamién podría disposar de partidas como ocurre pa restaurazión de patrimonio chestionau por o Departamente de Vertebrazión d’o Territorio, mobilidat y Vivienda. Con iste incremento se conseguiría un dople benefizio , recuperar patrimonio como siñal d’identidat y como factor de turismo cultural.

A investigazión, intervenzión y recuperazión de chazimientos arqueolochicos enrunaus en o Baxo Aragón istorico y resta d’a provinzia, como importans elementos que son d’a nuestra istoria e identidat, pero tamién como recursos que pertenexen a lo territorio, permitirían contribuyir en a reautivazión economica, tanto entre a execuzión d’as propias obras en él como en rematar iste, como atrautivos innegables d’os lugars que los atresoran. Por ixo, desenrunemos patrimonio.

*Vocabulario: Desenrunar (desenterrar), enrunar (enterrar), amagar (esconder), chazimiento (yacimiento), autuar (actuar), dinnificazión (dignificación), amplar (incrementar), disposar (disponer), atrautivo (atractivo), atresorar (atesorar)

Marco A. Negredo. CHA Cuencas Mineras