Si busco en cualquier dizionario lo senificau d’a parabra «Chapurrear» leigo que ye «hablar imperfectamente un idioma ajeno», u siga, parlar malamén una fabla forana. No entiendo, ni en comparto, que una presona de difuera d’as redoladas orientals d’Aragon, digan que chapurrean os lugarencos d’ixos lugars por charrar en una luenga «forana», ta los que asinas opinan. Ni ye forana ni lo fan malamén. No entiendo, ni en comparto, que as presonas, no todas pero sí muitas, abitáns d’istas redoladas clamen a la suya luenga «chapurriau» u «xapurriat». Dende chicos a viellos fablan a variedat lingüistica d’o suyo lugar. Con cualo, no chapurrean pas.

Fa una treintena d’añadas ya esistiba la conzorzia respeutibe a qué charran. Unas esfendeban, y esfienden, que ye catalán. Otris, sin de reblar, esfienden que ye «chapurriau», tamién os que prefieren clamar-lo aragonés oriental e, mesmamén, os que dizen lo fragatí, lo maellá, ezt. Uey agún no se meten d’alcuerdo ni os diferéns partius puliticos ni, e isto ye lo pior, os ziudadáns d’istos lugars.

CHA, igual como yo, esfiende la denominazión de catalán d’Aragón porque anque tienga una radiz común con o catalán, o vocabulario aragonés ye bien amplo y que fa que un fablán d’a Ribagorza u de Bielsa, goso dezir que tamien d’as vals pirinencas más ozidentals, s’entiendan perfeutamén con un abitán de Belmonte de San José (Bellmunt), La Codoñera u de Torrevelilla por poner bels exemplos.

Ye agora inte de prinzipiar a conzorziar, debatir, entre todas as opinanzas, ascuitar-se todas as partis, ziudadanía, responsables puliticos d’istas redoladas, Direuzión Cheneral de Politica Lingüistica, lingüistas, ezt, con l’ochetivo d’aconseguir alcuerdos. Sólo que asinas ye posible una futura, por o menos soniada, Coofizialidat d’as luengas minorizatas d’Aragón.
Ye tiempo de trobar soluzións. Ye tiempo de conzorzia. Ye tiempo de determinar, dezidir u escair, entre toz, si xapurriam u parlam.

Marco Negredo – CHA Andorra