Aragón en cheneral, y mui espezialmén as nuestras comarcas, amaga un buen numero de chazimientos arqueolochicos. Buena parte d’els son enronaus porque dende Patrimonio s’obligó a cubrir as restas pa la suya millor conservazión y evitar o espolío.
Por lo que fa a intervenzions en iste tipo de patrimonio, se tiene previsto autuar en a millora d’as cubiertas d’a Loma d’o Regano d’Urrea de Gaén y en a villa romana d’a Malena en Azuara. Amás, tamién se tiene previsto intervenir en os chazimientos d’Aratis en Aranda de Moncayo (Zaragoza), Labitolosa en la Puebla de Castro (Uesca) y Botorrita (Zaragoza), atendendo, en toz os casos, a criterios d’urchenzia en a salvaguarda y dinnificazión d’elementos notables d’o Patrimonio aragonés.
Istas inversions en chazimientos arqueolochicos no plegan a tres millons d’euros. Somos consziens d’as carenzias y trataremos de presentar propuestas que faigan posible incrementar istas partidas ta que dende a Direuzión Cheneral de Patrimonio Cultural se puedan millorar y amplar as intervenzions en chazimientos. O Fite tamién podría disposar de partidas como ocurre pa restaurazión de patrimonio chestionau por o Departamente de Vertebrazión d’o Territorio, mobilidat y Vivienda. Con iste incremento se conseguiría un dople benefizio , recuperar patrimonio como siñal d’identidat y como factor de turismo cultural.
A investigazión, intervenzión y recuperazión de chazimientos arqueolochicos enrunaus en o Baxo Aragón istorico y resta d’a provinzia, como importans elementos que son d’a nuestra istoria e identidat, pero tamién como recursos que pertenexen a lo territorio, permitirían contribuyir en a reautivazión economica, tanto entre a execuzión d’as propias obras en él como en rematar iste, como atrautivos innegables d’os lugars que los atresoran. Por ixo, desenrunemos patrimonio.
*Vocabulario: Desenrunar (desenterrar), enrunar (enterrar), amagar (esconder), chazimiento (yacimiento), autuar (actuar), dinnificazión (dignificación), amplar (incrementar), disposar (disponer), atrautivo (atractivo), atresorar (atesorar)
Marco A. Negredo. CHA Cuencas Mineras
Yolanda Sancho dice
Me’n alegro molt de veuret escriure en aragonés! Los parlants d’aragonés(no «fabla») i del català d’Aragó(no «chapurreau») ham de fer anar la llengua per a que no se pergue!